De 3 W’s van een burn-out

EEN BURN-OUT (H)ERKENNEN, VOORKOMEN OF OVERWINNEN.

Bijna allemaal hebben we er wel eens mee te maken gehad: je kent mensen die burn-out zijn (geweest) of je hebt het misschien zelf ervaren. Hoe dan ook, het is een vervelende situatie, zowel voor de persoon zelf alsook voor zijn naaste omgeving. De vraag of je een burn-out kunt voorspellen, is al vanuit diverse hoeken bevestigend beantwoord en ook ik ben deze mening toegedaan.

DE 3 PIJLERS

De meeste mensen weten wel dat een burn-out niet alleen door het werk komt of door een relatie die eindigt. Doorgaans is er een combinatie van factoren waar het niet lekker gaat en waarop je op den duur ‘leeg loopt’. Want wanneer je én op je werk én in je privé omgeving veel stress ervaart, wordt het een ander verhaal.

Iemand heeft me ooit verteld dat een mens over het algemeen 3 pijlers heeft van waaruit hij energie opneemt, “de 3 W’s”:

• Werk
• Wij (relatie, gezin, familie, vrienden)
• Wonen

Wanneer je uit 1 van de 3 pijlers onvoldoende energie krijgt, is dat vervelend, maar niet onoverkomelijk. Je kunt even wankelen, maar vanuit de andere 2 pijlers krijg je voldoende energie om verder te gaan. Geven 2 van de 3 pijlers geen energie, maar kosten die je juist energie dan heb je nog maar 1 pijler die jou ondersteunt. Die pijler wordt dan heel belangrijk voor je. Wanneer ook de 3e pijler geen energie meer geeft maar energie vraagt, is de kans groot dat je tegen een burn-out aanzit of er zelfs al midden in zit en het nog niet (h)erkent bij jezelf.

WERK

Het is helemaal niet erg om het druk op je werk te hebben. Veel mensen gedijen er zelfs goed bij (het werk geeft hen dus energie). Anders wordt het wanneer de druk een meer permanent karakter krijgt en je het gevoel hebt het niet meer aan te kunnen. Juist daardoor ga je misschien meer fouten maken waardoor je nog meer druk ervaart. Misschien is de werkgever, de baan of de werkplek niet (meer) goed voor jou of ben je juist helemaal uitgekeken en mis je de uitdaging (de bore-out). Vervelend natuurlijk, maar daar is wat aan te doen.

Wat te doen?

Ga het gesprek aan met je werkgever, bekijk alternatieven en vind samen een oplossing. Kan het werk niet worden aangepast naar hoe jij het beste tot je recht komt? Houd dan de controle over je eigen leven en ga op zoek naar een nieuwe werkgever. Blijf niet afwachten totdat de werkgever over jou beslist en zorg dat je zelf een andere werkomgeving vindt waarin je wel goed past.

Het gaat om jouw baan, jouw carrière en jouw leven. Bovendien heeft een werkgever natuurlijk veel liever dat mensen op een goede manier vertrekken dan dat ze blijven zitten met een hoop ruzie of frustratie. Ga ook daarover dus in gesprek en bespreek hoe je werkgever jou kan helpen in het goed afronden van je arbeidsovereenkomst. Daar heeft een werkgever ook voordeel bij.

WIJ

Een belangrijke pijler van waaruit we energie halen, is onze omgeving. Onze partner, onze kinderen, onze familie en/of onze vrienden. Gaat het op je werk niet zoals je het graag wilt, maar heb je het in je relatie en/of met je vrienden goed en haal je daar voldoende energie uit? Of verloopt je relatie problematisch maar heb je familie of vrienden waar je terecht kunt (en waarvan je dus energie krijgt)? Het zijn vervelende situaties die de meesten mensen wel eens meemaken, maar je raakt niet burn-out.

Wat te doen?

Vergt je thuissituatie veel energie, roep dan de hulp in van je omgeving. Zorg dat je steun krijgt, een luisterend oor of een helpende hand. Ook je werkgever kan hierbij helpen door je verlof te geven voor (mantel-)zorg of om in je privéleven even orde op zaken te krijgen.

WONEN

Is je relatie beëindigd EN je kunt niet in je huis blijven wonen? Dan heb je dus al 2 van de 3 pijlers te pakken die tijdelijk geen energie geven, maar energie vragen. Als je wel eens verhuisd bent in je leven, weet je hoe impactvol dit kan zijn. Het kost je (tijdelijk) energie.

Wat te doen?

Daarom zien we vaak dat wanneer mensen zich in zo’n situatie bevinden, ze zich helemaal op hun werk gaan storten. Snap je nu waarom? Het is daarbij natuurlijk wel heel belangrijk dat het werk geen vlucht wordt, maar juist de pijler die energie geeft. Want anders kosten alle 3 de pijlers je energie en dan raak je snel leeg, ofwel opgebrand.

Heb jij je baan verloren, heb je daardoor je huis moeten verkopen en heeft dit misschien ook je relatie gekost? Zorg dan dat je uit je omgeving steun krijgt (familie, vrienden), want die energie heb je heel hard nodig, wil je niet omvallen. Dat maakt dat je actief kunt blijven in het vinden van een nieuwe baan bijvoorbeeld, waar je dan weer nieuwe energie uithaalt. Let in ieder geval goed op waar je energie van krijgt. Een wandeling in het bos kost weinig tot niets en levert veel (energie) op.

Leiden of lijden?

Zaak dus om ZELF aan de slag te gaan met je 3 pijlers. Ik noem dat ‘eigenaarschap nemen’ of ‘leiderschap’. Je bent zelf verantwoordelijk voor hoe jij jouw leven leidt. Niet je werkgever, niet je partner, niet de buurman. Maar… hoe doe je dat?

Of je nu tegen een burn-out zit of er al midden in zit (laat dit vaststellen door een huisarts): je kunt eruit komen! En dat gaat je lukken, let maar op. Bij een burn-out is het zaak om eerst weer je energie wat op niveau te krijgen. Een ieder doet dat op zijn eigen manier: een wandelingetje in de bossen, een rondje fietsen, een goed gesprek, een kop warme thee, lachen om een tv-film… Onderzoek wat je energie geeft, wat je leuk vindt om te doen. Ook al heb je weinig energie. Doe iedere dag iets dat je energie geeft (en beperk natuurlijk zoveel mogelijk dat wat je teveel energie kost).

Leiderschap

Zit je wat beter in je vel? Ga dan na wat er aan de hand is in je 3 W’s, hoe het komt dat iedere W je zoveel energie kost en: neem maatregelen. Kom in actie want je bent in deze situatie terecht gekomen door de keuzes die je gemaakt hebt. Tijd dus om andere keuzes te maken en zo weer de weg naar boven te vinden. Neem van mij aan: wanneer je dat gelukt is, voel jij je sterker dan ooit!

Ben jij als manager geïnteresseerd in het (h)erkennen, voorkomen en overwinnen van een burn-out bij jouw medewerker(s)? Neem dan contact met me op!